موزه زیر آب اسکندریه، موزه ای که برای دیدنش باید غواصی کرد
به گزارش وبلاگ ماشا، موزه زیر آب اسکندریه یکی دیگر از عجایب کشور پهناور مصر است. سالانه هزارن نفر به بندر اسکندریه می آیند تا از نزدیک این موزه شگفت انگیز مورد بازدید قرار دهند. با خبرنگاران همراه باشید.

این فکر که گردشگران می توانند کاخ کلئوپاترا، ملکه باستانی مصر را زیر آب های بندر اسکندریه مشاهده نمایند، بسیار هیجان انگیز و وسوسه نماینده است. پروژه بلند پروازانه دولت مصر با همکاری معماران فرانسوی، امکان ایجاد نخستین موزه زیر آب دنیا را فراهم کرد.
اگرچه بیش از چند قرن است که تمدن باستانی مصر مورد کاوش و جستجوی باستان شناسان قرار گرفته است، اما هنوز جذابیت ها و شگفتی های آن بر جای خود باقی است.
در دهه 1990 میلادی، کاوش ها در زیر آب های اسکندریه منجر به کشف هزاران شیء باستانی شد: 26 مجسمه ابوالهول یا اسفینکس، کشتی های غرق شده یونانی و رمی، یک نیم تنه بزرگ از خدای رودخانه نیل، مجسمه های تقدیمی به خدایان کهن، زیورآلات و بعلاوه ستون ها و قطعات بزرگ سنگی.
تعدد آثار کشف شده زیر دریا، فکر ایجاد موزه ای بزرگ برای جلب گردشگران به این نقطه را عنوان کرد. در سال 2006 یک نشست بین المللی به منظور طرح فکرها و ایده های گوناگون برای تاسیس این موزه در شهر اسکندریه برپا شد. هدف این نشست نه تنها آنالیز راه های ایجاد موزه ای زیر آب، بلکه به دست دادن الگویی مناسب برای سایر کشورهایی بود که خواستار استفاده از جذابیت های باستانی زیر دریاهای خود هستند. در حال حاضر یونان، چین و سنگاپور نیز مشغول مطالعه و آنالیز امکان تاسیس چنین موزه هایی هستند. مصری ها از حدود سال 2000 عملیات خروج آثار باستانی را از زیر آب متوقف کردند.
باستان شناسان از آن پس تنها به خارج کردن سکه ها، جواهرات و سایر اشیاء کوچک و قیمتی پرداختند که احتمال به سرقت رفتن شان وجود داشت.
آثار باستانی دیگر و بناهای غرق شده همچنان در زیر آب باقی ماندند تا بخش هایی از پروژه بزرگ موزه زیردریایی اسکندریه را تشکیل دهند. از مهم ترین مسائل و مسائل پیش روی موزه، آلودگی شدید و ورود فاضلاب به دریا است که باعث تیره و کدر شدن رنگ آب و در نتیجه کاهش دید آثار باستانی زیر آب می گردد. ازاین رو مقامات شهر اسکندریه ابتدا به چاره جویی برای برطرف این مشکل پرداختند تا ورود فاضلاب به آب های ساحلی متوقف گردد. اکنون کانال های بزرگ ورود فاضلاب به آب های بندر مسدود شده و شهرداری در حال جایگزینی روش های دیگری برای دفع فاضلاب است.
شهر اسکندریه در حدود سال 332 پیش از میلاد به وسیله اسکندر مقدونی پایه گذاری شد. شهر بر کرانه دریای مدیترانه و حاشیه غربی رود نیل قرار گرفته است.
اسکندریه برای قرن ها مهم ترین و بزرگ ترین شهر مصر باقی ماند. فانوس دریایی اسکندریه یکی از عجایب هفت گانه دنیای باستانی، کتابخانه مشهور اسکندریه و بعلاوه قصرها و معابد از مهم ترین آثار دوران باستان اسکندریه هستند. بخش بیشتر این آثار یا از بین رفته اند یا براثر یک زلزله شدید اکنون در زیر آب قرار دارند.
نام اسکندریه از یک سو با نام اسکندر مقدونی بنیان گذار شهر و از سوی دیگر با داستان های تاریخی ملکه کلئوپاترا پیوند خورده است که به همراه معشوق رمی خود، مارک آنتونی، در این شهر به سر می برد و در همان جا نیز خودکشی کرد.
شهر اسکندریه نقش مهمی در توسعه فرهنگ هلنی در سراسر منطقه مدیترانه داشته است. موزه نو اسکندریه شامل قسمت هایی در ساحل و خشکی و بعلاوه قسمت مهمی در زیر آب خواهد بود.
پروژه رویایی موزه زیر آب در مدیترانه
طراح این پروژه بزرگ ژاک روژری (Jacques Rougerie)، معمار فرانسوی، است. روژری کارشناس فناوری اطلاعات فضا و زیر آب به زودی اولین موزه زیر آب ساختاری را طراحی می نماید. او چهار سازه مرتفع به شکل بادبان قایق هایی که از سده های پیش تا به امروز روی نیل سفر می نمایند و قرن ها راهنمای دریانوردان مصری بوده، طراحی نموده است؛ بادبان های شیشه ای بسیار بلند که از داخل آب سر برافراشته و با نور ملایم آبی رنگی روشن خواهند شد.
این موزه که شاید بزرگ ترین و مهم ترین بنای خدماتی زیر آبی باشد، تجربیات زیادی در رابطه با معماری زیر آب دارد. این موزه در ساحل، نزدیک کتابخانه نو اسکندریه ساخته شده، جایی که به علت زلزله هایی که در آن ناحیه به وقوع پیوسته، فرورفتگی ای مابین ساحل و خط باریکی از خشکی شکل گرفته است. در مصر باستان و درست زیر این فرورفتگی، کاخ یکی از فراعنه مصر قرار داشته که بر اثر همین زلزله ها، همراه خشکی به زیر آب رفته و این موزه برای نمایش آثار به جا مانده از این کاخ بنا شده است.
در زیر آب دریا، تونل ها و گالری هایی از جنس فایبرگلاس ایجاد خواهد شد که بازتماشامایندگان در طول آن می توانند آثاری را که هنوز زیر آب قرار دارند، تماشا نمایند. از آنجایی که عمق خلیج اسکندریه بیش از پنج تا شش متر نیست، طراحان این سازه زیرآبی با مسائه فشار بیش از حد آب رو به رو نخواهند بود.
اما ایجاد جذابیت برای گردشگران تنها یکی از دلایل احداث این موزه است. علت دیگر این تصمیم رعایت معاهده حفاظت از میراث زیر آب سازمان دنیای یونسکو مصوب سال 2001 میلادی است. طبق این معاهده، گزینه مطلوب در مورد میراث فرهنگی زیر آب، حفاظت و نگهداری از آن ها در همان محل است و ترجیح بر آن است تا حد ممکن این آثار از محل خود (بستر اقیانوس، دریا، دریاچه، رودخانه، تالاب) خارج نشوند.
این بند از معاهده به اهمیت قرار داشتن میراث فرهنگی در زمینه و بستر تاریخی خود اشاره دارد. از طرف دیگر حضور چند صد ساله برخی آثار در زیر آب باعث شده تا آن ها با محیط اطراف خود به تعادل برسند و خروج ناگهانی شان از آب می تواند اثرات نامطلوبی بر آن ها بگذارد.
با این حال یونسکو توصیه می نماید هنگامی که مسایل حفاظتی، بازسازیی یا مطالعاتی، استخراج آن ها را از زیر آب لازم کند، باید به آن مبادرت ورزید.
اما آیا ساختن موزه ای درست روی آثار، آسیب هایی برای این میراث غرق شده به همراه نخواهد داشت؟ این پرسشی است که هم اکنون گروه بزرگی متشکل از باستان شناس، بازسازی گر، مهندس، معمار و تخصص های دیگر مشغول آنالیز پاسخ های آن هستند و در صورتی که تمام جوانب امر سنجیده گردد این پروژه رویایی ظرف سه سال ساخته خواهد شد. پیش از این طرح های دیگری به جای احداث موزه مطرح شده بود. از جمله استفاده از زیردریایی های کوچک برای گردش بازتماشامایندگان و تماشا آثار؛ اما از آنجا که حرکت مداوم این قایق ها و زیردریایی ها می توانست اثرات نامطلوبی روی شهر غرق شده اسکندریه داشته باشد، استفاده از آن مورد تایید قرار نگرفت.
موزه زیر آب شهر اسکندریه به همراه کتابخانه مدرن آن که در سال 2002 افتتاح شد، دوباره این شهر را به یکی از مراکز مهم فرهنگی تبدیل خواهد نمود.
این موزه در سواحل مصر در نزدیکی کتابخانه نو اسکندریه رو نمایی و ساخته شد.
اگر به مصر سفر کردید بدانید به جز اهرام جاذبه های دیگری هم این کشور تاریخی و شگفت انگیز دارد. شما می توانید در سواحل مدیترانه شاهد میراث بزرگ این کشور باشید و از آن لذت ببرید.
منبع: کجارو / unesco.org / mybanu.ir / miyanali.com / inhabitat.com / archdaily.com